Łączna liczba wyświetleń

środa, 22 maja 2024

Księga Rodzaju (Rdz 39–50 )

 

          Dla uzupełnienia powrócę jeszcze do czasów pobytu Abrahama w Egipcie, na początku swojej wędrówce. Archeologia podaje, że w Beni Hasan w grobie skryby Chnumhotepa (Khnumhotepa) znajduje się ilustracja grupy 37 Palestyńczyków, współczesnych Abrahamowi, co by świadczyło o prawdziwości przekazu biblijnego, pobytu Abrahama wraz  z rodziną w Egipcie.

         Księga Rodzaju nie podaje czasu przybycia Józefa do Egiptu. Źródła pozabiblijne o tym milczą. Zresztą epopeja biblijna nie jest opisem historycznym, a brak wszelakich dat jest zrozumiały. Epopeja została nałożona na prawdziwą historię. Można tylko w przybliżeniu uzyskać orientację w jakim czasie hagiograf chciał ją w komponować.

          Nauka  datuje, że w okresie ok. 1650 do 1540 przed Chr. w tzw. Drugim Okresie Przejściowym, do wschodniej części Delty przybyli Hyksosi (ludy semickie i huryckie wywodzące się z Wyżyny Armeńskiej) w wyniku wędrówek ludów, jakie ogarnęły Azję w XVII wieku przed Chr. Dysponując nową bronią (rydwany bojowe, zaprzężone w konie) – uzależnili osłabiony Egipt. Założyli XV dynastię według numeracji Manethona (III w. przed Chr. zhellenizowany kapłan egipski, znający oprócz greki egipskie tradycje i potrafiący czytać hieroglify. Wykształcenie zdobył prawdopodobnie w Heliopolis lub w Mendes, mieszkał zaś w położonym w delcie Nilu Sebennytos). Stolicą ich  było Awaris, obecnie San al-Hadżar al-Kiblija. Nie zakładali własnej administracji, nie stosowali represji w stosunku do ludności, lecz adoptowali istniejący porządek, wtapiając się w wielowiekową tradycję egipską. Przyjęli nawet pismo hieroglificzne, transkrypcje swych imion, tytuły królewskie i urzędnicze. W wyniku działań zbrojnych zostali wyparci z Egiptu w czasach  Ahmose'a (XVIII dynastia, 1540 rok przed Chr.), co dało początek nowego Państwa (najświetniejszej epoki w dziejach Egiptu Faraonów).  Historia Izraelitów w Egipcie zbiega się z relacją historyczną o wyparciu Hyksosów z perykopą z Księgi Wyjścia: "Lecz rządy w Egipcie objął nowy król, który nie znał Józefa." (Wj 1,8).

          Żydowski historyk Józef Flawiusz (37–04 n.e) w dziele "Przeciw Apionowi", w którym cytuje starszego od siebie innego historyka Manetona: "Pisarz ten zaczyna od stwierdzenia, że przodkowie nasi przybyli do Egiptu w liczbie wielu dziesiątków tysięcy i wzięli ludność tubylczą pod swoją władzę. Następnie, jak sam wyznaje, po niejakim czasie, wygnani stamtąd, zajęli dzisiejszą Judeę, założyli Jerozolimę i wznieśli Przybytek"

          Epopeje biblijną, opisaną historię Józefa i jego rodziny trzeba umieścić na tle powyższych wydarzeń historycznych. Wykorzystuje ona fakty historyczne do swojego zamysłu przedstawienia obrazu religijnego.

          Wiedza ta pozwala bardziej zrozumieć treść przekazu i oddalić niechęć do oczekiwania tylko prawdy faktograficzno historycznej.   

           Hagiografowie chcieli opowiedzieć, o miłości Józefa do ludzi (do braci), o kochającym ojcu Jakubie i stałej opiece Boga. Wyjaśnia błogosławioną winę braci: "Wreszcie Józef rzekł do swych braci: «Gdy ja umrę, Bóg okaże wam swą łaskę i wyprowadzi was z tej ziemi do kraju, który poprzysiągł dać Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi».  Po czym zobowiązał synów Izraela przysięgą, że spełnią takie polecenie: «Gdy Bóg okaże wam tę wielką swoją łaskawość, zabierzcie stąd moje kości" (Rdz 24–25).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz