W starszym paleolicie (starsza epoka kamienia, epoka kamienia łupanego, ok. 3.5 mln lat temu) istoty człekokształtne (pierwotny neandertalczyk, formy przedludzkie) były na niskim stopie rozwoju umysłowego, nie byli jeszcze zdolni do żadnych wyobrażeń religijnych. Rozpowszechniony był kanibalizm, ludożerstwo. Początkowo śmierć traktowali jako sen. Zabijano zwierzęta aby żyć. Poznawali, że życie jest uwarunkowane śmiercią. Odczuwali przed śmiercią lęk i próbowali zaradzić temu zjawisku i go złagodzić. Żyli w przedświadczeniu powtórnych narodzin. Swoje wyobrażenia zostawiali na ścianach grot skalnych (grota w Lascaux) w postaciach symbolicznych zwierząt. Były to pierwsze oznaki religijne. Zaczęto zakopywać kości (czaszki) umarłych, w grobach, przyczyniając się w ten sposób do nowego odrodzenia. Pieczołowicie zabezpieczali zwłaszcza czaszki zmarłego (kamieniami, wisiorkami z muszli).
W młodszym paleolicie (zwany również górnym paleolitem ok. 50 000–ok. 1000 lat p.n.e.) zaczęły rodzic się pierwsze wyobrażenia religijne. Wraz z doskonaleniem się władz umysłowych człowieka zdolnego już do tworzenia pojęć abstrakcyjnych. Pojawiło się pojęcie duszy i przekonanie o dwoistości świata, które znalazło wyraz w animizmie. Animizmowi towarzyszył już wtedy totemizm, czyli przekonanie o tajemniczym związku między człowiekiem, a światem zwierzęcym, także roślinami, a nawet przedmiotami nieożywionymi. Ten związek człowieka z naturą był odzwierciedlany w różnych rytuałach magicznych. Już wtedy pojawiło się pojęcie reinkarnacji. Wtedy to rzeźbiono figurki kobiet ciężarnych (Wenus z Willendrof), w których uwydatniano cechy macierzyństwa. Był to okres matriarchatu, w którym kobietę łączono w płodnością, płodną przyrodą, panią nieba, ziemi i morza, pogody, wiatrów. Małżonek pełnił rolę drugorzędną.
Życie jaskiniowe przekształcało się w życie osadnicze. Zaczynało się, łowiectwo i rolnictwo. Myśliwi młodszego paleolitu oddawali się czarodziejskim praktykom magicznym, nie tylko w celu zdobycia pożywienia, ale również po to, by uwolnić się od groźnego drapieżnika (rzeźby lwów w grotach Montespan i Troi-Frères). Na przełomie paleolitu i mezolitu (od około 10 000 do 5 000 lat p.n.e.) zaczęły pojawiać się ofiary wotywne składane ze zwierząt. Na przejściu od matriarchatu do patriarchatu (neolit, od około 10 000 p.n.e. do 3 000 p.n.e.) pojawił się szaman rodzaju męskiego. Osiągał on wybitną pozycję społeczną, co doprowadzi w przyszłości do uformowania się męskiego stanu kapłańskiego. Wodzowie uzurpowali sobie cechy nadprzyrodzone, utożsamiali się z samym bóstwem.
W epokach brązu (od około 3300 p.n.e. do 1200 p.n.e.) i żelaza (od około 1200 p.n.e.) chowano zmarłych swych w popielnicach (symbol kobiety) po uprzednim spaleniu ich zwłok na stosie pogrzebowym. Liczono na powtórne narodzenie się z łona bogini.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz