Własne koncepcje teologiczne Mateusza c.d. 3

 

Perykopa Pole działalności

          "Tak miało się spełnić słowo proroka Izajasza" (Mt 4,14 wraz z cytatem z Księgi Izajasza: "W dawniejszych czasach upokorzył [Pan] krainę Zabulona i krainę Neftalego, za to w przyszłości chwałą okryje drogę do morza, wiodącą przez Jordan, krainę pogańską" (Iz 8,23); "Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło" (Iz  9,1).

          W Perykopie Pole działalności (Mt 4,12–17) opisane jest rozpoczęcie działalności Jezusa w Kafarnaum w Galilei w marcu 27/28 r.: "zamieszkał [...] nad jeziorem, na pograniczu Zabulona i Neftalego" (Mt 4,13). Mateusz podkreśla, że spełniły się słowa proroka Izajasza: "Ziemia Zabulona i ziemia Neftalego.  Droga morska, Zajordanie, Galilea pogan!  Lud, który siedział w ciemności, ujrzał światło wielkie, i mieszkańcom cienistej krainy śmierci  światło wzeszło" (Mt 4,15).

         Jak widać Mateusz realizował zamierzony plan teologiczny. Pragnął uwiarygodnić historię Jezusa na podstawie przepowiedni proroków Starego Testamentu. Czy proroctwa mogą być świadectwem historycznym? Nie do końca. Są jedynie sygnałem, że coś się wydarzy. Poza tym, niektóre proroctwa mogły stracić swoją aktualność i czytelność. Zresztą, te same proroctwa są inaczej odczytywane przez Żydów, a inaczej przez chrześcijan.

          Mateusz na podstawie posiadanych źródeł opracował własną koncepcję teologiczną.  Był do niej przekonany. Czuł się w obowiązku ją przedstawić. W usta Jezusa włożył własne przemyślenia: "Pozwól teraz, bo tak godzi się nam wypełnić wszystko, co sprawiedliwe" (Mt  3,15).

          Jak pisze Mateusz, ojcem Salatiela był Jechoniasz (Mt 1,12). W Księdze Jeremiasza napisano o nim: "Zapiszcie tego człowieka jako pozbawionego potomstwa,  jako męża, który nie zażyje szczęścia w swych dniach,  ponieważ żadnemu z jego potomków  nie uda się zasiąść na tronie Dawida  ani panować nad Judeą" (Jr 22,30). Słowa te wykluczają potomstwo Mesjasza. Historyczna wartość genealogii Jezusa jest więc wątpliwa.

          Do dnia dzisiejszego trwają dyskusje nad tekstem Izajasza. "Oto dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel" (Iz 7,14). Są dwie interpretacje. Jedna mówi, że Izajasz pisał o Ezechiaszu, którego miała wnet porodzić młoda małżonka Abija króla Achaza, co miało być znakiem trwałości dynastii Dawidowej według obietnicy Boga, zapisanej w 2 Sm 7,1nn. Druga interpretacja zwana mesjańską obstaje, że Izajasz pisał o Mesjaszu.

          Słowo dziewica pojawiła się w tłumaczeniu Septuaginty, w której słowo almah (młoda kobieta, młoda matka) przetłumaczono na parthenos (dziewica). Tłumaczenie to zostało przyjęte przez Mateusza. W swojej Ewangelii napisał: "Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel, to znaczy: «Bóg z nami»” (Mt 1,23).  Imię Emmanuuel uważa się za symboliczne i zastępcze.

          Ewangelia Mateusza w początkowej części historii Jezusa nie pokrywa się z innymi ewangeliami. Na jej podstawie nie można ustalić chronologii wydarzeń i prawdy historycznej. Trudno pocieszać się, że ewangelie różnią się od siebie, bo nie pisano je we wzajemnym porozumieniu. Początek Ewangelii Mateusza można przyjmować jako obraz wyłącznie w sensie teologicznym. Zawiera wiele treści dydaktycznych, pouczeń, o których będzie mowa przy innych okazjach.

          Można więc odrzucić wątpliwe historyczne ujęcie Mateusza, a zastąpić, że w rodzinie Maryi i Józefa, w Betlejem narodził się Człowiek, któremu nadano imię Jezus, który urodził się z woli Boga.