Anaksagoras (500–428 przed Chr.) wierzył, że świat składa się z tylu elementów, ile jest różnych jakości zmysłowych tak, że można powiedzieć iż jest ich nieskończona ilość. Te elementy nazywał zarodkami rzeczy. Same w sobie są niezmienne. Natomiast zmienne są układy powstające z tych zarodków. Ponieważ w świecie rzeczy panuje harmonijny porządek dlatego trzeba przyjąć istnienie jakieś rozumnej siły, która wszystko porządkuje. Siłę tą nazywał duchem (gr. nous). Ruch powoduje uporządkowanie istniejących cząstek. Został spowodowany przez znajdujący się poza światem umysł (dzisiejsze pojęcie Boga). Filozof szukał kompromisu między poglądami Heraklita i eleatami. Był tym filozofem, który wprowadził do filozofii ducha i umysł metafizyczny. Było to niezwykłe stwierdzenie. Pojawił się byt (pojęcie) nie pasujący do rzeczywistości. Anaksagoras przywołał Stwórcę, aby zrozumieć istniejący Świat. Jako pierwszy podał poprawne wyjaśnienie zaćmienie Słońca i Księżyca. Podał też pierwsze udokumentowane poprawne wyjaśnienie faz Księżyca. Na podstawie obserwacji meteorytów spadających na Ziemię, które są bryłkami czerwonego rozgrzanego żelaza, wnioskował że Słońce i inne gwiazdy musiały być również właśnie takimi kulami. Przyjmując założenie, że Ziemia nie ma kształtu kuli lecz jest płaska, obliczył, że Słońce o średnicy 35 mil położone jest powyżej niej, na wysokości około 4000 mil. Używając podobnej metody obliczeń Eratostones doszedł do podobnych wyników. Anaksagoras traktował ducha jako coś materialnego. Jak tłumaczył, w przeciwnym wypadku nie mógłby oddziaływać z materią. Wyraził tym swoją zdolność do analizowania i rozumowania rzeczywistości realnej i metafizycznej. Umysł istnieje więc w przyrodzie w sposób immanentny, jest istotą przyrody. Myśl sama w sobie jest duszą. Składniki świata są niezmienne. Z wilgoci, ciepła i substancji podobnej do Ziemi powstały pierwsze zwierzęta (zarzewie teorii ewolucji). Ciała ciężkie znalazły się na dole (ziemia), lekkie – u góry (ogień Ziemia jest płaska, na niej układa się morze powstałe z wilgoci, która wyparowała pod wpływem ciepła słonecznego (Słońce to bowiem masa rozgrzana do czerwoności). Idee Anaksagorasa były bazą dla filozofa Demokryta, które je dalej rozwinął.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz