Można powiedzieć, że już w tej starotestamentowej modlitwie Salomona zawiera się zapowiedź nauki, którą później w pełni wyrazi Nowy Testament: "wszyscy bowiem zgrzeszyli i pozbawieni są chwały Bożej” (Rz 3,23). Ale równocześnie z tą prawdą o grzechu idzie nadzieja — że Bóg, mimo ludzkiej słabości, pozostaje wierny, gotowy wysłuchać i przebaczyć, kiedy człowiek z pokorą zwróci się do Niego.
W praktyce duchowej ten fragment zachęca do uczciwego rachunku sumienia, do pokory i czujności wobec własnych słabości. Jest przypomnieniem, że nikt nie jest bez winy, ale też nikt nie jest pozbawiony szansy na powrót do Boga.
Werset: "Niech wszystkie ludy świata dowiedzą się, że jedynie Pan jest Bogiem, a innego nie ma” (1 Krl 8,60) odsłania niezwykle ważny wymiar uniwersalizmu wiary w Boga Jahwe, obecny już w starotestamentowej teologii. Choć Stary Testament w dużej mierze opisuje historię i doświadczenie narodu wybranego — Izraela — to jednocześnie nie brakuje w nim momentów, w których objawienie Boga wykracza poza granice jednego ludu, obejmując całą ludzkość.
Słowa Salomona wypowiedziane podczas poświęcenia świątyni są wyraźnym świadectwem tej wizji. Świątynia nie ma być wyłącznie miejscem kultu dla Izraelitów, lecz znakiem obecności Boga jedynego wobec wszystkich narodów. To deklaracja, że Jahwe nie jest lokalnym bóstwem jednego plemienia, lecz Panem całego stworzenia — jedynym prawdziwym Bogiem, którego mogą i powinni poznać także ci, którzy nie należą do Izraela.
Ten werset ukazuje, że już w monarchicznej teologii Izraela istnieje pragnienie, by poznanie Boga było udziałem wszystkich narodów — że doświadczenie wybrania nie ma prowadzić do izolacji, lecz do świadectwa i misji wobec innych ludów. Jest to zapowiedź późniejszej, pełniejszej uniwersalizacji zbawienia, która osiągnie swój szczyt w nauczaniu Jezusa Chrystusa: "Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody” (Mt 28,19).
Współczesnemu czytelnikowi ten fragment przypomina, że wiara w Boga nie może być zamknięta w granicach kultury, języka czy tradycji narodowej. Prawdziwe poznanie Boga prowadzi do otwartości, uniwersalnej miłości i świadectwa wobec wszystkich ludzi — bez względu na pochodzenie.
Co jest ważne, że judaizm, w przeciwieństwie do chrześcijaństwa czy islamu, nie prowadzi aktywnej działalności misyjnej. Jest to świadomy i głęboko zakorzeniony wybór teologiczny, historyczny i kulturowy.
W judaizmie przymierze między Bogiem a Izraelem jest rozumiane jako szczególne powołanie – nie jako przywilej wyższości, lecz jako zobowiązanie do wierności Prawu i życia według Tory. Nie ma jednak za tym przekonania, że wszystkie narody muszą przyjąć judaizm, aby być blisko Boga. Inne ludy nie są uważane za potępione – mogą żyć sprawiedliwie zgodnie z tzw. «prawami Noego» (siedem przykazań noachickich), które stanowią uniwersalny kodeks etyczny dla całej ludzkości.
Wspomniany wcześniej werset (1 Krl 8,60) wyraża uniwersalistyczną wizję Boga Jahwe jako jedynego Boga wszystkich narodów, ale nie oznacza to, że wszyscy muszą zostać Żydami. Judaizm uznaje, że każdy człowiek może mieć relację z Bogiem, nawet jeśli nie należy do narodu wybranego. Dlatego nie widzi potrzeby prowadzenia misji na wzór chrześcijaństwa, które postrzega głoszenie Ewangelii jako obowiązek wynikający z uniwersalności zbawienia w Chrystusie.
Choć judaizm dopuszcza konwersję, jest to proces wymagający inicjatywy i determinacji ze strony konwertyty, a nie efekt aktywnego werbowania. Tradycyjnie rabin powinien nawet trzykrotnie odradzać konwersję, by upewnić się, że kandydat rozumie wagę zobowiązań, jakie na siebie przyjmuje.
Zatem, gdy mowa jest o «uniwersalizmie w judaizmie», chodzi raczej o uniwersalne panowanie Boga nad światem i uznanie, że Jego sprawiedliwość, opatrzność i miłosierdzie obejmują całą ludzkość — bez potrzeby zunifikowania religijnej tożsamości wszystkich narodów.
To, że judaizm nie prowadzi misji, nie wynika z zamknięcia czy braku otwartości, ale z głębokiego przekonania, że droga do Boga nie musi być jednakowa dla wszystkich. Tym bardziej interesujące i godne uwagi jest to, że w takiej religii pojawia się wezwanie, by "wszystkie ludy świata dowiedziały się, że Pan jest Bogiem” — co sugeruje pragnienie, by wszyscy uznali Jego istnienie i panowanie, ale niekoniecznie przyjęli judaizm jako religię.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz