Księga Daniela to jedno z najbardziej niezwykłych i wielowarstwowych pism Biblii, łączące w sobie elementy opowieści historycznej, literatury mądrościowej, apokaliptyki i prorockiej wizji. Jej narracja przenosi czytelnika w czasy wielkich imperiów starożytnego Bliskiego Wschodu, gdzie wiara jednostki zostaje wystawiona na próbę w obliczu potęgi władców i presji kulturowej.
Tradycja osadza wydarzenia w VI w. przed Chrystusem, w okresie niewoli babilońskiej, gdy król Nabuchodonozor uprowadził elitę Judei do Babilonu. Jednak większość współczesnych badaczy uważa, że ostateczna redakcja powstała około 165 r. przed Chr., w czasach prześladowań religijnych za panowania Antiocha IV Epifanesa, w okresie powstania machabejskiego.
Księga powstała w dwóch językach — po hebrajsku (1:1–2:4a; 8–12) oraz po aramejsku (2:4b–7:28) — co świadczy o jej złożonej historii redakcyjnej i szerokim kręgu odbiorców.
Pod względem gatunkowym Księga Daniela jest dziełem wyjątkowym: zawiera opowiadania o mędrcach na królewskich dworach, rozbudowane wizje o końcu czasów oraz przesłanie prorockie. Pierwsza część (rozdz. 1–6) to opowieści o wierności Bogu w obcym, opresyjnym środowisku. Daniel i jego towarzysze, odmawiając spożywania potraw z królewskiego stołu czy oddawania czci obcym bóstwom, pokazują, że można zachować tożsamość i czystość wiary nawet wśród nacisków i zagrożeń. Opisy cudownego ocalenia — w piecu ognistym czy w jaskini lwów — stają się symbolicznym świadectwem Bożej ochrony nad wiernymi.
Druga część (rozdz. 7–12) ma charakter apokaliptyczny i jest wypełniona bogatą symboliką. Wizje czterech bestii, barana i kozła, oraz postać „Syna Człowieczego”, który otrzymuje wieczną władzę, ukazują historię jako dramatyczne zmaganie sił dobra i zła, w którym Bóg suwerennie kieruje biegiem wydarzeń. Obalenie kolejnych imperiów jest przedstawione jako element Bożego planu prowadzącego do ustanowienia królestwa, które nie przeminie.
Szczególne znaczenie ma rozdział 12, zawierający zapowiedź zmartwychwstania (Dn 12:2) — jeden z najwcześniejszych w Biblii hebrajskiej obrazów życia po śmierci. Ten motyw wnosi do starotestamentowej teologii nadzieję, która wykracza poza doczesność i obejmuje przyszłe odnowienie sprawiedliwości.
Księga Daniela, łącząc historyczną refleksję z symbolicznymi wizjami, kieruje wzrok czytelnika ku Bogu, który panuje nad dziejami i wypełnia swoje obietnice. W obliczu ucisku i prób zachęca do wierności, pewności, że ostatecznie to Boże królestwo zatriumfuje nad mocami zła.
Księga Daniela zawiera również nieścisłości. W opisie historycznych władców i realiów, np. Belshazzar (Baltazar) jest przedstawiony jako król Babilonu, choć faktycznie był współregentem i synem Nabonida.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz