Rozkwit kościołów w różnych regionach basenu śródziemnomorskiego spowodował rozmaite formy
religijne, czasem przeciwstawne sobie. Tej heterodoksji[1]
sprzeciwiał się kierunek ortodoksyjny, jaki wytworzył się w Rzymie.
Rzym był kolebką intelektualną. Tu zbiegały się drogi
wielu wybitnych osobistości ówczesnego świata. Tu powstawały koncepcje, idee. W
Rzymie odbywały się konfrontacje wielu opcji religijnych. Ścierano się i
wypominano sobie błędy. Czasami chodziło o niuanse.
Marcjon (ok. 100 – 160) był synem biskupa Sinope w Poncie. Zwyczaje
Kościoła w Sinope były ortodoksyjne. Jednak nie podobało się wielu dopuszczenie
kobiet do wykonywania egzorcyzmów, wkładanie rąk na chorych, chrzczenia.
Marcjon też narzucał obowiązek wstrzemięźliwości. Marcjon był przesadnym
zwolennikiem nauki Pawła (listy) i propagował Ewangelię Łukasza. Do Starego
testamentu miał podejście krytyczne i odrzucał go jako Pismo święte. Uważał
Boga za surowego Demiurga. W Ewangelii
Łukasza usunął wszelkie elementy i perykopy mogące sugerować związek Jezusa z
Bogiem Starego Testamentu (np. genealogię Jezusa od króla Dawida). Dokonał
kompilacji pism chrześcijańskich (Ewangelia Marcjona). Jak twierdził, Jezus był
wysłannikiem Boga Miłości, nie zaś żydowskim Mesjaszem. Zaprzeczał narodziny
Jezusa z Maryi. Ofiara Jezusa była jedynie prawnym „wykupem” ludzi ze świata
Boga Sprawiedliwego – nie był ofiarą ani oczyszczeniem z grzechów.
Swoje poglądy (dzieło Antytezy) ujawnił w Rzymie. Tym
samym wystawił się na krytykę. W tym czasie przybył do Rzymu Cerdon, który
przeciwstawiał Boga „sprawiedliwego” ze
Starego Testamentu – Bogu „dobremu” z Nowego Testamentu (gnostycyzm
judeochrześcijański). Marcjonowi spodobały się poglądy Cerdona. Niestety
poglądy Marcjona nie zostały zaakceptowane przez uczonych ortodoksyjnych jakim
byli, Justyn, Ireneusz, Tertulian. Justyn pisze krytykę w swojej Apologii,
Ireneusz w Adversus baereses, Dionizy z Koryntu pisze List przeciwko
Marcjanom, Tertulian napisał traktat Przeciwko Marcjonowi.
Filozoteizm dostrzega w nauce Marcjona iskierki
pozytywne, jakim jest krytyka genealogii Jezusa od Dawida, krytyka pochodzenia
mesjanistycznego Jezusa, dopuszczenie kobiet
do celebry.
[1] Heterodoksja –
nieprawowierność; uznawanie odmiennych poglądów, dogmatów, niezgodnych z obowiązującą w
danej religii doktryną wiary.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz