Sposób narracji księgi sugeruje wielu autorów. Obecna jej postać jest
kompilacją wielu tradycji (jahwistycznej, elohimskiej, deuteronomicznej,
kapłańskiej). W perykopie 17 wraca zagadnienie przymierza Abrama z Bogiem.
Autorzy akcentują:
–
służbę
Bogu: Służ Mi i
bądź nieskazitelny (Rdz 17,1) ,
–
pragnienie
Boga aby zawrzeć przymierze z człowiekiem: chcę bowiem zawrzeć moje
przymierze pomiędzy Mną a tobą (Rdz 17,2).
Bóg wychodzi człowiekowi naprzeciw. To On pierwszy
chce przymierza z człowiekiem. Człowiekowi stawia jedynie zadanie
nieskazitelności i wierności.
Znakiem widocznym przymierza ma być obrzezanie: będziecie obrzezywali ciało
napletka na znak przymierza waszego ze Mną (Rdz 17,11). Abram otrzymuje nowe imię
Abraham. To znaczy, że staje wobec nowych obowiązków i musi inaczej postępować
w życiu. Abraham zostaje powołany na protoplastę nowej religii. Została ona uwieńczona
znakiem przymierza.
Gdyby pisarze pisali księgę na bieżąco nie powstałaby ta historia.
Inaczej pisze się proroctwo wsteczne. Zdarzenia nie są do sprawdzenia. Trzeba
uznać, że przymierze jest obrazem pragnień Izraelitów, którzy chcieli zawrzeć
przymierze z Bogiem. To oni chcieli oddać się Bogu i autoryzować swoją religię.
Nie znaczy, że Bóg tego nie chciał. Trzeba uwierzyć, że była to koncepcja
wspólna. Dlaczego? Według klucza pochodzenia dobra. Dobry pomysł ludzki, od
samego Boga pochodzi.
Warto zatrzymać uwagę na słowach: ma być obrzezane - sługa urodzony w waszym domu lub nabyty za
pieniądze - każdy obcy, który nie jest potomkiem twoim - ma być obrzezany;
obrzezany ma być sługa urodzony w domu twoim lub nabyty za pieniądze. Przymierze
moje, przymierze obrzezania, będzie przymierzem na zawsze. Nieobrzezany, czyli
mężczyzna, któremu nie obrzezano ciała jego napletka, taki człowiek niechaj
będzie usunięty ze społeczności twojej; zerwał on bowiem przymierze ze Mną» (Rdz 17,12–14). Słowa te świadczą o rodzącym się systemie
teokratycznym. Można więc postawić pytanie, czy postać Abrahama nie była
potrzebna do realizacji planów politycznych?[1]
W każdym razie równolegle realizują się cele religijne i polityczne. Religia
staje się nakazowa. Nie wszystkim się to podobało dlatego jej adaptacja będzie
wydłużona w czasie. Dopiero całkowita utrata wolności (niewola babilońska)
stanie się przyczynkiem do powrotu do religii patriarchów.
Czytając Pismo święte trzeba stale pamiętać, że księgi święte były
redagowane wiele stuleci po zdarzeniach w nich opisywanych. Skromne źródła pisane nie pozwalały na odtworzenie
historii. Opierano się na tradycji słowa mówionego. Historia była więc obrazowana, ale według bieżących potrzeb.
[1] Głównie
związanych z utratą państwowości i niewolą babilońską.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz