Czy
Rachela zmarła na skutek rzuconego przekleństwa Jakuba, trudno jest rozstrzygnąć. Według teorii funkcjonałów jest to
możliwe. Do dnia dzisiejszego uważa się, że nie wolno nikogo przeklinać, rzucać
potępienia, bo wytworzona zła energia czyni spustoszenia i urealnia zło.
Autor wtrąca informację: Ruben zbliżył się do Bilhy, drugorzędnej żony ojca swego, i
obcował z nią; Izrael dowiedział się o tym (Rdz 35,22). Świadczy to o
rozpasaniu obyczajów w ówczesnej epoce.
W
końcu umiera Izaak. Synowie wspólnie urządzają pogrzeb swojemu ojcu i składają
jego zwłoki do rodzinnego grobowca (Rdz 49,31).
Wykaz potomków Ezawa jest niekonsekwentny, zawiera powtórzenia.
Prawdopodobnie błędy popełniono podczas długiego procesu redakcji. Edomici i
potomkowie Jakuba będą niejednokrotnie ze sobą w konfliktach (1Krl 11,15; 2 Krl
8,20–22; Lm 4,21; Ez 25,12).
Uwaga
autora skupia się na Józefie, szczególnie
umiłowanym synu Jakuba i zmarłej Racheli. Bracia byli o niego zazdrośni. On sam dawał powody do nienawiści.
Opowiadał z całą szczerością swoje sny, w którym np. snopy braci składały hołd
snopowi Józefa, czy inny w którym słońce i księżyc oddają Józefowi pokłon. To
wywyższanie się Józefa ponad całą rodzinę staje się powodem nieszczęścia: Bracia Józefa widząc, że ojciec kocha go bardziej niż
wszystkich, tak go znienawidzili, że nie mogli zdobyć się na to, aby przyjaźnie
z nim porozmawiać (Rdz 37,4). Bracia (nie wszyscy) najpierw
postanawiają zabić Józefa. Sprzeciwia się temu Ruben. Ostatecznie sprzedają go
kupcom izmaelickim (madianickim). Jakubowi powiedziano, że prawdopodobnie
Józefa rozszarpał lew. Tę wiadomość bardzo przeżył Jakub. Tymczasem Madianici sprzedali Józefa w Egipcie
Potifarowi, urzędnikowi faraona, przełożonemu dworzan (Rdz 37,36).
Historia Judy i Tamar jest pod pewnym względem bardzo ciekawa. Juda, syn
Jakuba miał trzech synów: Era, Onana i Szela. Er ożenił się z Tamar. Ponieważ Er,
pierworodny syn Judy, był w oczach Pana zły, Pan zesłał na niego śmierć
(Rdz 38,6). To ostatnie zdanie jest przykładem nagminnego wykorzystywania Boga do tłumaczenia czasem
zwykłych zdarzeń. Bóg był tu potrzebny do przekazania, że zło musi być ukarane.
Jest to oczywiste nadużycie. Jeżeli człowiek grzeszy, to osłabia łaskę Boga,
jaką posiada. Bez łaski, człowiek może jedynie egzystować na poziomie zwierząt.
Nie jest również szczególnie chroniony przez Boga. W wyniku swojej postawy
narażony jest na różne tragedie. Po śmierci Er, prawem lewiratu brat Onan
ożenił się z Tamar, ale nie będąc zadowolony, że potomstwo jego będzie
zaliczane na poczet brata, unikał zapłodnienia Tamar. Sytuacja się powtarza i
Onan umiera. Juda bojąc się o trzeciego syna Szeliego, odsyła Tamar do jej
ojca. Po wielu latach Juda, który owdowiał, udał się do miasta, w którym
mieszkała Tamar. Ona, korzystając z okazji, przebrała się za nierządnicę
sakralną i uwiodła Judę. Juda nie rozpoznał synowej. Owocem tego spotkania była
ciąża bliźniacza. Kiedy Juda dowiedział się o tym, kazał Tamar spalić. Tamar
udowadnia, że ojcem poczętych dzieci jest jej teść Juda. Zaskoczenie jest
ogromne. Juda zachowuje się jednak przyzwoicie i odstępuje od kary: Ona jest
sprawiedliwsza ode mnie, bo przecież nie chciałem jej dać Szeli, memu synowi!
(Rdz 38,26). Opisana historia rodziny żydowskiej jest dramatyczna, ale można
powiedzieć zwyczajna. Bóg jest tu potrzebny do zagwarantowania uszanowania
ówczesnych praw (lewiratu) i sprawiedliwości w ramach obowiązującego prawa
(kara śmierci za nierząd w rodzinie).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz