Pisałem, że wszystko, co potrzebne, aby zrozumieć
Wszechświat znajduje się w zasięgu zwyczajnego zjadacza chleba. Wiedza na temat
duchowy znajduje się w Piśmie Świętym. Jest ona w specyficzny sposób zapisana i
trzeba ją odszyfrować, czyli dokonać właściwej egzegezy. Kto ma dostęp do
Starego Testamentu może przeczytać w słowach wstępu do poszczególnych ksiąg
kiedy były redagowane, albo kiedy nastąpiła ich końcowa redakcja. Można
odczytać, że większość końcowych redakcji była wykonana podczas niewoli
babilońskiej, oraz tuż po niej.
Prawo – Tora (Pięcioksiąg Mojżesza)
1. Księga
Rodzaju – od XIII - XII wieku przed
Chr. Ostatnia redakcja w V w.
zachowane
zostały tradycje: jahwistyczna (X w najbardziej znany fragment
to stworzenie Adama i Ewy oraz ich upadek: Rdz 2,4b-Rdz
4)), elohistyczna
(IX w. wywodzi się z królestwa północnego. Pojawia
się np. w rozdziałach
20 i 22), deuteronomiczna (VIII w, źródeł tradycji
doszukuje się w
królestwie
północnym, być może na krótko przed
jego upadkiem w 722 r.
p.n.e.),
kapłańska (V w, Odpowiada m.in. za
pierwszy rozdział księgi,
hymn na cześć
Stwórcy)
2. Księga Wyjścia – od XIII - V przed Chr. redakcja kapłańska.
W pierwszej
połowie księgi zachowane zostały tradycje: jahwistyczna (X
w)
3. Księga Kapłańska – nie później niż V w. przed
Chr.
Zachowane
zostały tradycje: jahwistyczna (X w)
Kodeks kapłański stał się podstawą reformy Ezdrasza i
Nehemiasza w
połowie V przed Chr.
4. Księga Liczb
– w ostatnim etapie tradycji kapłańskiej
Zachowane zostały tradycje: jahwistyczna (X
w)
5. Księga Powtórzonego Prawa – w czasie
niewoli babilońskiej
Siłą rzeczy Stary Testament był pisany dla ówczesnych
odbiorców według ówczesnego zapotrzebowania. Trzeba pochwalić końcowych
redaktorów, że uszanowali wcześniejsze tradycje redakcyjne, i zostawili je w
ostatniej redakcji. Ocenia się, że redakcja Pisma Starego Testamentu trwała ok.
1000 lat. To olbrzymi szmat czasu.
Czytając poszczególne księgi trzeba zapoznać się z datą ostatnie
redakcji. Egzegezę trzeba nawiązywać do tego okresu.
Jak można zauważyć Ostatnia redakcja zakończyła się w V
w. przed Chr. (lub jeszcze później). Hagiografowie korzystali ze starych
zapisów i tradycji słownych. Przekaz był podporządkowany ówczesnemu
zapotrzebowaniu. Można zapytać, które wersety są najstarsze i jaka jest ich
wiarygodność. Trzeba założyć, że im starsze zapisy, tym mniej wiarygodne przez
upływ czasu. Wiele tekstów zostały dopisanych przy ostatniej redakcji. Nasuwa
się wniosek, że Stary Testament odzwierciedla wiarę żydowską z okresu V wieku. Wiele tekstów tzw.
proroctw wstecznych była skomponowanych na użytek Żydów żyjących w diasporze.
To była szczególna sytuacja i wymagała nadzwyczajnych środków.
Być może Stwórca rozciągnął w czasie swoją Opatrzność nad
redakcją Świętej Księgi, aby hagiografowie mieli czas na odczytanie zamysłów
Boga, konfrontowali je w życiu i doskonalili.
Krytykowanie tekstów wątpliwych historycznie, hagady
należy odczytywać teologicznie. Zawarta jest tam myśl już odczytana przez
natchnionych hagiografów, albo spreparowana w duchowej łączności z Bogiem. W co wierzę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz