Jeden z najstarszych zachowanych fragmentów

         Ostatnia redakcja Starego Testamentu nastapiła ok. VI w. przed Chr. Ciekawi informacja, który fragment uważa się za najstarszy? Według przeprowadzanych badań biblistów najstarszym zachowanym fragmentem jest

Pieśń Debory umieszczona w Ksiedze Sędziów 4.4 – 5.31.

          W tym czasie ok 1200–1025 przed Chr. sprawowała sądy nad Izraelem Debora, prorokini, żona Lappidota. Barak dowodził wojskiem. Sam Barak nie chciał podejmować walk bez obecności Debory. Debora mu dzielnie towarzyszyła. Razem prowadzili oni walki nad zjednoczeniem Izraela. Sisera, król Kanaanu, który panował w Chasor został zabity przez Jael żonę Chebera:  "Lecz Jael, żona Chebera, wzięła palik od namiotu, uchwyciła młot w rękę, i zbliżając się cicho do niego, przebiła jego skroń palikiem, tak że ten utkwił w ziemi, [Sisera] spał bowiem głęboko, wyczerpany do ostatka³. W ten sposób zginął. 22 Tymczasem nadszedł Barak ścigając Siserę. Jael wyszła naprzeciw niego: «Wejdź - rzekła do niego - a pokażę ci człowieka, którego szukasz». Wstąpił do niej, a oto Sisera leżał martwy, z palikiem w skroni" (Sdz 4,21–22). Na część zwycięństwa hagiograf napisał pięś pochwalną pod tytułem Pieśń Debory i Baraka (Sdz 5,1–32).

           Dość długo uważano, że pieśń Debory  jest jednym z najstarszych dokumentów piśmiennictwa hebrajskiego i pochodzi z epoki przedmonarchicznej. Nie wydaje się to przekonywające (Paweł Śpiewak, Tygodnik Powszechny nr 12/2017).

           Według Talmudu Pieśń została spisana w czasach proroka Samuela, tuż po koronacji Saula na króla Judy (1052 r. przed Chr.)[1]. Z pewnością autor pieśni żył parę stuleci wcześniej. Wydarzenia opisane w księdze sięgają czasów sprzed 3000 lat, gdy to walczono zarówno z wrogami zewnętrznymi (m.in. z Amalekitami), jak też wewnętrznymi, czyli z powracającą pokusą zanurzenia się w idolatrii, odrzucenia kultu Boga Jedynego. Ten proces wznoszenia i upadku religijnego jest stałym wątkiem Księgi. Sześciu było sędziów (ostatnim wymienionym był Samson), a każdy odchodził bezradny i słaby. Izrael nie potrafił znaleźć ładu sam ze sobą. Plemiona Izraela zaczęły się zwalczać. Lud nie posiadał dość siły i przekonania, by zachować nauki Mojżesza. Debora odgrywała tu rolę znaczącą, ale i tak nic trwałego zbudować nie była w stanie (tamże).

          Wątpliwości wzbudza perykopa: "Gdy nowych bogów obrano,
którym dawniej nie służyli" (Sdz 5,8). Zapis ten świadczy o istniejącym klimacie politeistycznym, który będzie miał miejsce, aż do czasu upadku Jerozolimy w 587  r. przed Chr.. Perykopę tę porównuje się z perykopą z Pieśni Mojżesza: "Złym duchom składają ofiary, nie Bogu, bogom, których oni nie znają, nowym, świeżo przybyłym - nie służyli im wasi przodkowie" (Pwt 32,17).

---

[1] Inni podają rok 1125 przed Chr.