Marcjonizm, Marcjon (100?–160?), teolog, twórca herezji zw. marcjonizmem, częściowo powiązanego z gnostycyzmem. Był synem chrześcijańskiego biskupa. Dorobił się fortuny jako armator. Próbował połączyć staroirańskie doktryny z doktryną Jezusa. Gdy przyjechał do Rzymu ok. 140 roku pożyczył gminie chrześcijańskiej fortunę. Kiedy zwrócono mu pieniądze, założył własny kościół, który zyskał posłuch poza granicami Rzymu. W jego poglądach Bóg Starego Testamentu to istota zła. Jezus objawił dobrego Boga. Dzieło stworzenia jest niedoskonałe i trzeba się od niego zdystansować, trzeba żyć w surowszej ascezie. Ludzie żyjący w stadle małżeńskim mogą dostąpić chrztu dopiero po rozstaniu się ze sobą.
Papież Pius I (142–155). Przekazana fortuna od Marcjona wzbudziła czujność u papieża. Kazał Marcjonowi spisać jego doktrynę. Po zapoznaniu się z nią, zwrócił pieniądze, a Marcjona poprosił, aby zszedł mu z oczu. Pius I wiele zyskał pomocy od Justyna Męczennika, który wykazał błędy w doktrynie Marcjona. Od roku 150 r. papieże będą musieli uczestniczyć w sporach doktrynalnych nadchodzących najczęściej ze Wschodu. Za czasów Piusa I Rzym stał się centrum świata chrześcijańskiego. Papież przyjmował wybitne osobistości tego okresu: Justyna, Polikarpa i innych.
Marcelina głosiła poglądy karpokracjanów, egipskiej sekty, którzy twierdzili, że świat nie został stworzony przez Boga, ale przez anioły. Karpokrates był przywódcą jednej z sekt gnostyckich w II wieku, który zdobył pewien rozgłos w Rzymie za pontyfikatu Aniceta (ok. 155 r.). Według Karpokratesa świat stworzyli archonci, którzy władają duszami ludzkimi za pomocą namiętności. Dusza Jezusa Chrystusa zdołała zrzucić to jarzmo. Według Ireneusza, karpokracjanie czcili wizerunki Chrystusa, Pitagorasa, Platona i Arystotelesa. Byłby to więc gnostycyzm eklektyczny, którego amoralizm jest wynikiem odrzucenia aktu stworzenia przez Boga.
Papież Anicet(155–166). Zwalczał poglądy gnostyków[1] głoszone przez zwolenników Walentyna. Musiał zmagać się z różnymi herezjami z owych czasów. Pomagali mu: Arystydes, Justyn, Hegezyp jak również Polikarp ze Smyrny. Anicet prowadził z Polikarpem długie rozmowy. Różnili się co do daty Wielkanocy, ale każdy pozostał przy swoim. Anicet, ponoć, zabronił duchownym nosić długie włosy.
Gnostycyzm, pod różną postacią, powstawał na bazie gnozy, był wielkim problemem dla chrześcijaństwa, które głosiło jawność objawienia. Gnoza zaś preferuje wiedzę hermetyczną, tajemną, dla niewielu dostępną. Do dziś trwają spory czy Jezus, i czy św. Paweł Apostoł byli gnostykami.
W tym czasie co papież Anicet kierował Kościołem w Imperium cesarstwa panował w cesarstwie Marek Aureliusz (121–180) cesarz rzymski, a zarazem filozof. Czasy rządów Marka Aureliusza przypadły na okres bardzo trudny: nieustających wojen i klęsk żywiołowych (wylew Tybru, głód, rozruchy uliczne, pożary, plaga szarańczy, epidemia dżumy). Głównymi wrogami Rzymu były wówczas plemiona germańskie i Partowie. Marek Aureliusz zmarł na dżumę w trakcie wyprawy wojennej przeciw Markomanom 17 marca 180 roku w Vindobonie (dzisiejszy Wiedeń). Marek Aureliusz jest znanym stoikiem. Uczył panowania nad emocjami. Uważał, iż nie należy dążyć do rozkoszy, sławy czy bogactwa. Spokój powinniśmy odnajdować w pracowitości oraz być życzliwym, choć nieco sceptycznym w stosunku do innych, a także sumiennym w wypełnianiu własnych obowiązków. Świat jest teatrem, ludzie aktorami wyznaczonymi do odegrania skromnej zazwyczaj roli. Nie należy buntować się i lękać się śmierci, która mieści się w naturalnym porządku świata (Wikipedia).
Trzeba przyznać, że wiele zasad stoickich jest bliskie chrześcijaństwu.
[1] Gnostyk to posiadacz intelektualnej lub ezoterycznej wiedzy o duchowych rzeczach. Posługuje się zaklęciami.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz