Papieże cd. 29

Papież Leon III (795–816) został wybrany jednogłośnie przez lud Rzymu. Na drugi dzień wysłał do króla Karola Wielkiego informację o swym wyborze, wyrażając tym uznanie dla królewskiego tytułu oraz zwierzchności królewskiej. Przeciwnicy źle odebrali tę nadgorliwość papieża. Jego gest uznali za poniżający. W 799 r. niemało nie doszło do zabicia papieża (chciano go oślepić i pozbawić języka). Papież schronił się pod skrzydłami Karola. Tam był oskarżany przed Karolem przez jego przeciwników zarzucających mu nieetyczne zachowania. Wybawił go Alkuin (733–804), który stwierdził, że na podstawie starego prawa nikt nie może sądzić papieża. W 800 roku Karol przybył do Rzymu i ukarał winnych. Kiedy Karol przebywał w Rzymie, dość nieoczekiwanie Leon włożył na głowę Karola koronę, ukląkł przed nim i ogłosił go nowym cesarzem. Papież przypisał sobie prawo koronowania cesarza, przez co wynosił się ponad niego.  Karol przejrzał grę papieża, ale przemilczał ten fakt. Rządy Karola Wielkiego zaciążyły poważnie na losach Kościoła. Cesarz Karol  mianował biskupów, zwoływał synody, nadawał beneficja, ingerował w sprawy kościelne. Narzucił modlitwę Credo (Wierzę w Boga Ojca...) w wersji hiszpańskiej, głoszącą, że Duch Święty „pochodzi od Ojca i Syna (Filioque). Wersja ta różniła się od  nicejskiego wyznania wiary. Filioque do dzisiaj stanowi przedmiot sporu Kościoła wschodniego i zachodniego. Hiszpańskie wyznanie Credo wpasowuje się mocno w doktrynę preegzystencji Jezusa, zaś wschodnie ujmuje pochodzenie Ducha Świętego od Boga przez Syna, czyli wyłącznie od Boga (to podejście jest mi bliższe).

 

          Duch Święty jest dynamicznym obrazem Boga. Jego wyodrębnienie jako trzeciej Osoby boskiej przyczyniła się do obrazu troistości Boga. Obraz ontologiczny Trójcy jest sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem. Filozoteizm poradził sobie z tą koncepcją przez  dynamiczne ujęcie trzech figur boskich w jednym Akcie działającym. Nauka Nestoriusza głosiła trzy osoby boskie w obrazie funkcjonalnym (niestety została uznana za herezję). Prawdopodobnie nauka ta była przyczyną łagodniejszej formy wyrażania pochodzenia Ducha Świętego. Priorytet Boga-Ojca został zachowany.

 

          Po śmierci cesarza Karola w 814 roku papież próbował usamodzielnić się. Przejął pracę sądowniczą w Rzymie i w Państwie Kościelnym. Przywódcom partii szlacheckiej nastającym na jego życie wytoczył proces i skazał ich na śmierć.

          Po śmierci papieża Leona III lud rzymski splądrował podmiejskie pałace papieskie.

 

Papież Stefan IV (V)  (816–817) po wyborze nakazał rzymianom złożenie przysięgi Ludwikowi I Pobożnemu. Papież koronował go na cesarza, a jego żonę na cesarzową. Obie strony były politycznie zadowolone z tego mariażu. Papież na stałe wprowadził przywilej koronowania cesarzy pochodzenia frankońskiego.