Dalsze losy narodu żydowskiego

          Kiedy Żydzi cieszyli się wolnością, odbudowaną Świątynią, pojawiło się nowe zagrożenie. Grecy zadali cios Persom w bitwie pod Maratonem (490 przed Chr.), a w 480 roku król perski Kserkses poniósł klęskę pod Salaminą. Król Macedonii, Filip II narzucił miastom greckim swoje przywództwo. Sam zginął skrytobójczo zamordowany, ale jego syn Aleksander dał się poznać jako wspaniały strateg i wódz. W 333 r przed Chr. pod Issos rozbił wojska króla perskiego Dariusza III. W następnym roku już zajął Jerozolimę. Na szczęście okazał się dość tolerancyjny i w życiu Żydów pozornie niewiele się zmieniło.

          Pozornie, bo Żydzi zaakceptowali nową narzuconą im kulturę. Niejedni byli bardziej greccy niż sami Grecy. Bardzo szybko zaczęto władać językiem greckim. Biblię hebrajską trzeba było przełożyć  na tę język bo niewielu już pamiętało język hebrajski i aramejski. Druga Księga Machabejska i Księga Mądrości były  pisane już po grecku. Podobnie wszystkie pisma Nowego Testamentu, choć pisane były w czasie cesarstwa rzymskiego. Język grecki był wysoko ceniony, nawet, przez rzymskich namiestników.

          Po śmierci Aleksandra Wielkiego (323 r. przed Chr.) Jerozolima znalazła się pod panowaniem Ptolemeuszów, grecko-macedońskich królów Egiptu. Nowi agresorzy również pozostawili Żydom wolność wyznania. W Aleksandrii rozwijała się duża, dynamiczna gmina żydowska. Powoli rozwijała się i rozrastała Diaspora żydowska, która zaczęła nabierać coraz większego znaczenia. Żydzi z diaspory nie zawsze byli wierni zasadzie jednej Świątyni (jerozolimskiej). Przykładem była wojskowa kolonia na wyspie Elefantynie na górnym Nilu. Mieli oni własną świątynie, gdzie czcili Jahwe pod imieniem Jaho, co gorsza, wraz z jego małżonką Anat i innymi pomniejszymi bóstwami  (czyżby ciągoty do politeizmu?) .

       W 167 przed Chr. rozpętało się krwawe prześladowanie religijne. Zbezczeszczono  Świątynię Jerozolimską.   Odpowiedzią było powstanie Machabeuszów. Odzyskano Świątynię i na nowo ja poświęcono. Prze jakiś czas państwo żydowskie cieszyło się względną autonomią. Od II wieku Świat stawał się bardziej rzymski. Herod Wielki nie był Żydem, lecz Idumejczykiem. Władał jednak Judeą aż do swojej śmierci (4 r. przed Chr.).  Choć było względnie  spokojnie i łatwo było robić interesy, to Żydzi tęsknili za swoim przepowiadanym przez proroków Mesjaszem. Zastanawiali się dlaczego Pan zwleka z Jego przesłaniem. Okazywali niecierpliwość. Uznano, że może trzeba oddolnie zareagować. W 66 roku wybuchło powstanie. Rzym potrzebował czterech lat, aby go stłumić. Jerozolima padła. Wraz z nią  narodził się nowy judaizm rabinów. Z Palestyny wyruszył w Świat nowy Kościół chrześcijański.