Ulrich
Zwingli (1484–1531) szwajcarski kaznodzieja i teolog był kolejnym przywódcą
reformacji. W 1506 roku został księdzem katolickim, od 1516 kaznodzieją w
Einsiedeln, a od 1518 roku w Zurychu. W 1515 roku brał udział w bitwie pod
Marignano jako kapelan oddziałów szwajcarskich. Przez pewien czas, będąc
stronnikiem papieża od 1515 roku korzystał z rzymskiej pensji. Od 1516 roku
utrzymywał kontakty z Erazmem z Rotterdamu, który nakłaniał go do korzystania
tylko z Pisma Świętego i pismami Ojców Kościoła. Zwingli szukał w nim prawdy w
najczystszym kształcie. Będąc racjonalistą chciał uprościć chrześcijaństwo do
filozofii Chrystusa. Twierdził, że należy znieść usprawiedliwienie przez
uczynki, zwłaszcza pielgrzymki, kult świętych, relikwie i odpusty. Zwingli był
reformatorem o własnym obliczu. Zaprzeczał jakoby był pod wpływem Lutra. W 1519 roku podjął krytykę kultu świętych,
idei czyśćca, zakonów, a później także władzy papieskiej, celibatu i pojmowania
mszy jako ofiary, a w 1523 roku wystąpił z Kościoła i rozpoczął organizację
wspólnoty protestanckiej w Zurychu. W 1524 roku zanegował dogmat o rzeczywistej
obecności Chrystusa w Eucharystii, interpretując ją czysto symbolicznie, przez
co popadł w konflikt z Lutrem. W kazaniach nawoływał do zniesienia mszy
świętej, usunięcia z kościołów ołtarzy i obrazów, uznania Pisma Świętego za
jedyne źródło wiary, a także postulował wprowadzenie języka narodowego do
liturgii oraz sekularyzację majątków zakonnych, których bogactwa miały być
przeznaczone na pomoc biednym i rozwój szkolnictwa. Największych zwolenników
znalazł w Bazylei, Bernie i Zurychu. Ograniczył sakramenty do chrztu i
Eucharystii, traktując je jako symbole pozbawionych wszelkiej skuteczności.
Zerwał z nakazem postu. Wnioskował o zniesienie celibatu. W 1524 poślubił
wdowę. Na groźbę ekskomuniki zrzekł się swojej predykatury i nie chciał mieć
nic wspólnego ze starym Kościołem. W czasie dysputy na miejskiej Rady
Szwajcarskiej Zwinkli przedstawił 67 tez, które odrzucały Kościół widzialny,
tradycję ustną, hierarchię, kapłaństwo i ofiarę Mszy św. Kwestionował śluby
zakonne, dni postne i świąteczne, a rządy w Kościele otwarcie przyznawał
zwierzchności świeckiej. Dysputa zakończyła się jego zwycięstwem. Rada miejska
w Zurychu nakazała teraz kaznodziejom stosowanie tez Zwinglego. W ciagu 13 dni
wszystkie kościoły miasta „wyczyszczono” – pobielono ściany, zniszczono obrazy,
rozbito posągi, skasowano świece, bicie w kościelne dzwony, namaszczenie
chorych, rozebrano organy, a w styczniu 1525 roku zamknięto klasztory. Katedrę
zamieniono na szkołę teologiczną, która miała przygotować utworzenie
natchnionej przez Biblię wspólnoty ludów. W Wieki Czwartek w 1525 święcono w
bardzo skromnej formie. Obrządek zwingliański był bardzo prosty: składał się
wyłącznie z modlitwy, czytania Pisma Świętego, kazania i czterokrotnie w ciągu
roku udzielanej Komunii świętej. Śpiew kościelny i muzyka organowa była pod
groźbą kary zakazane. Chrzest uznawano jedynie za symbol chrześcijańskiej
więzi, a Komunia święta miał stanowić tylko upamiętnienie męki Chrystusa.
Ulrich
Zwingli nie zdawał sobie sprawy, jak swoim radykalizmem sprawił ból mieszkańcom
Zurychu przywiązanym do dawnej wiary. Pomimo, że Zwingli miał dużo racji, to w
sferze wiary, duchowości trzeba być bardzo ostrożnym, aby nie burzyć to, co
kształtowało charaktery. Niszczenie dzieł kultury (obrazy, architekturę,
wystrój architektoniczny, kult, organy, muzykę) jest zbrodnią wobec ludzkości i
jego dorobku. Tu na ziemi wszelkie dzieła są skarbem wytworzonym ludzką ręką.
Niezależnie od przeznaczenia, stanowiły wartość ludzkiej myśli i jego dorobku.
Ulrich Zwingli zginął w 1531 w walce ze szwajcarskimi katolikami w
trakcie bitwy pod Kappel. Jeszcze przed śmiercią darowano mu życie pod
warunkiem, że przystąpi do spowiedzi. Kiedy odmówił, został zabity mieczem.
Następnie jego ciało zostało poćwiartowane i spalone.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz