Historia religii, wiary, kultu

         Od dawna interesuje mnie historia  religii, wierzeń, kultów i sacrum. Dla badaczy tej dziedziny dostępne źródła to artefakty znalezione w grobach w grobowcach, rysunki w jaskiniach, stelle i inne obiekty sugerujące, że były obiektami kultu. To niewiele. Pierwsze kroki w badaniach naukowych uczynił  niemiecki filolog, orientalista Friedrich Max Müller (1823 – 1900) tworząc metodologię poznawczą, metodę porównawczą. Twierdził on, że religia towarzyszy wszystkim krokom człowieka, gdyż wynika z wszechobecnego doświadczenia sacrum. Było to zbyt późno.

          Wyobrażam sobie, że dla pierwszych homo sapiens istotny wpływ miały zjawiska naturalne, jak zorza, kataklizmy, zjawiska pogodowe, przypadki losowe. Poziom intelektualny pierwszych ludzi rozumnych wystarczał do stawiania sobie pytać dlaczego coś się dzieje. Czynniki o których wspomniałem powodowały strach, ale  i podziw. Człowiek w naturalny sposób chronił się od niebezpieczeństw. Zapewniając sobie chwilowy spokój rozważał zjawiska i szukał ich wytłumaczenia. Pojawiały się różne wizje, którymi dzielono się wśród członków plemion. Wyobraźnia ludzka podpowiadała, że istnieją moce, z którymi nie bardzo jest walczyć. Trzeba było bronić się ucieczką, albo prośbami zjednywać sobie przychylność niezrozumiałych mocy. Tak zrodziły się pierwsze modlitwy. Moce dobre ale i złe personifikowały się. Pojawiły się bóstwa. Przypisywano im ludzką naturę, bo tylko taką mieli na swój użytek. Pojęcia transcendencji, mistyki, ezoteryki pojawiły się później. Do tego potrzebna była zdolność abstrakcyjnego myślenia. Nauka podpowiada dwie teorię początków religii. Teorie politeistyczna i monoteistyczna. Zwolennicy teorii monoteistycznch forsują swoją teorię, ale rozrzut plemion na ziemi podpowiada, że naturalne wierzenia oparte były na wielobóstwach. Do religii monoteistycznej trzeba było aktu wiary wysublimowanej. Do takiej religii dorośli  narody semickie i to z wielkim bólem. Przez wieki religii Mojżeszowej towarzyszyły bóstwa rodzinne i inne wierzenia lokalne przodków.

          Znaleziony artefakty religijne datowane są na 8 tysiąclecie przed Chrystusem (Mezopotamia, Egipt).  Trzeba założyć, że życie religijne budziło się o wiele wcześniej.

           Stopniowo rodziła się wrażliwość duchowa, która uruchamiała tajniki ludzkich emocji. Człowiek nabierał zdolności komunikowania się ze światem ezoterycznym. Zaczynał odbierać sygnały metafizyczne, które interpretował według swoich zdolności. Samo odkrycie świata duchowego było ogromnym wydarzeniem i procesem ewolucji człowieka. Oprócz świata rzeczywistego istniał jeszcze inny świat. Powoli człowiek rozpoznawał, że  świat miał swoją przyczynę, że jest dziełem wysokiej inteligencji, zaangażowania i woli nierozpoznanego. Koncepcja początku świata zrodziła się nie z późniejszej nauki, ale z odczytania zakamarków ludzkiej duszy.