Przykładny papież Mikołaj V

          Papież Mikołaj V (1447–1455) syn lekarza był wyjątkowy. Nigdy nie splamił się nepotyzmem. Wiódł skromne życie. Rzym przeobraził w jedno z najwspanialszych miast Renesansu. Przyciągał do Rzymu uczonych, pisarzy i artystów z całego świata. Jego skromny zbiór książek stał się początkiem Biblioteki Watykańskiej. Papież był mecenasem sztuki. Zależało mu na utrzymaniu pokoju. Dążył do pokojowego uregulowania konfliktów papiestwa z państwami europejskimi. Agresywnego króla Neapolu starał się uspokoić, który zagrażał Państwu Kościelnemu. Z Fryderykiem III i książętami niemieckimi zawarł konkordat, który pozostał w mocy aż do 1803 roku. Konkordat ten pośrednio przyczynił się do zakończenia schizmy bazylejskiej. Poprzez długie zabiegi dyplomatyczne nakłonił antypapieża Feliksa V do abdykacji i pozyskał swoich przeciwników – zwolenników koncyliaryzmu. Z okazji zakończenia schizmy papież ogłosił rok 1450 jubileuszowym.

          W tym czasie wybuchały epidemie dżumy i papież musiał opuścić Rzym. Po powrocie do Rzymu nakazał Mikołajowi z Kuzy przeprowadzenie reformy Kościoła niemieckiego. Jak mówił: Oczyszczaj, zmieniaj, niczego jednak nie niszcz, nie rzucaj na kolana. Udzielił ślubu i koronacji na cesarza Fryderykowi III Habsburgowi.  Była to ostatnia koronacja cesarska w Rzymie.

          Mikołaj V zachował poprawne stosunki z rodzinami rzymskimi. Udało mu się zaprowadzić porządek w mieście, choć na prowincji musiał walczyć z różnymi najemnikami.

          Przeżył szok po spisku na niego. Spiskowców złapano  i ścięto. Sam papież bardzo to przeżył. Nie znosił on bowiem przemocy. Za jego pontyfikatu skończyło się Imperium Bizantyjskie po napaści Turków osmańskich na Konstantynopol w 1453. Papież załamał się. Umarł na podagrę w 1455.

          Następni papieże nie chcieli iść drogą wyznaczoną przez Mikołaja V. Kalikst III (1455–1458) w ogóle nie interesował się Rzymem, a Pius II (1458 –1464) zapamiętany został jako pisarz erotyków. Obaj papieże nie byli życzliwie usposobieni do Polski. W czasie wojny trzynastoletniej (1454–1466 – wojna między zakonem krzyżackim a Koroną Królestwa Polskiego, zakończona II pokojem toruńskim) Pius II zatwierdził klątwę rzuconą na króla Kazimierza IV Jagiellończyka, który nie zgodził się na pokój z zakonem krzyżackim. Król nie zląkł się i nie wpuścił do kraju legatów papieskich, którzy przyjechali do króla, aby grozić mu krucjatą. Klątwa została cofnięta dopiero w 1467 przez następnego papieża Pawła II.