Papieże przed reformacją

          Po śmierci Sykstusa IV (1471–1484), dzięki przekupstwu, wybrano papieża Innocentego VIII (1484–1492). Papież uznał swego syna i córkę z nieprawego łoża, zrodzonych w czasie, kiedy nie był duchownym i wprowadził ich do rodzin książęcych. Innocenty nie zmienił stylu życia na dworze papieskim. Powszechną praktyką kurii była korupcja. Tworzono nowe stanowiska i sprzedawano na licytacjach. Fabrykowano fałszywe bulle i przywileje. W  Rzymie toczyła się wojna między rodami Orsinimi, a Colonnami.

          Innocenty VIII ustanowił inkwizycję w Niemczech. Uznawała ona istnienie czarownic i stała się podstawą do krwawych procesów.  Innocenty nie potrafił zapanować nad sytuacją w Rzymie. Państwo papieskie było w stanie ruiny.

          Kolejnym papieżem był Aleksander VI (1942–1503). Był siostrzeńcem papieża Kaliksta III, który obdarzył go licznymi beneficjami. Papież był związany z rzymska arystokratką Vannozzą Catanei (1442–1518) i miał z nią czworo dzieci. Aleksander VI czuł się przede wszystkim monarchą. Dążył do uczynienia z Państwa Kościelnego największego i najsilniejszego państwa w Italii. Dla swoich dzieci był dobrym ojcem. Zabiegał  o skoligacenie ich z panującymi rodami w Italii i Hiszpanii. Podobnie jak poprzednicy sprzedawał urzędy.  Przegrane bitwy wymusiły zgodę na przemarsz wojsk francuskich przez państwo Kościelne. Wojska francuskie wzbudziły niepokoje w Italii. Próby reformy państwa skończyły się niczym. Zresztą zeświecczeni kardynałowie nie pragnęli zmian. Aleksander VI zmarł w Rzymie po krótkiej chorobie.

          Papież Pius III (23.09–18.10.1503) panował krótko. Po nim został wybrany Juliusz II (1503–1513). Miał on bogate doświadczenia dyplomatyczne i wojskowe. Dążył do odbudowania  i rozszerzenia Państwa Kościelnego, wyeliminowania wpływów rodziny Borjów, zlikwidowania symonii. Pragnął stworzyć wolną od dominacji Italię. Papież brał osobiście udział w walkach, niejednokrotnie na pierwszej linii frontu. Odzyskał Wenecję. Toczył wojnę z Francuzami.  W 1507 ogłosił odpust zupełny dla chrześcijan pod warunkiem przyjęcia sakramentów i przeznaczenie datku na budowę bazyliki. Odpust ten stał się jednym z powodów rozłamu w Kościele, zapoczątkowanego przez Marcina Lutra (1483–1546). Nadwyżki z dochodów przeznaczał na lichwę. Juliusz II podniósł znaczenie Państwa Kościelnego w Italii, jednak społeczeństwo miało serdecznie dojść ciągłego wojowania papieża.