Księga Powtórzonego Prawa
poucza, jak Żydzi wprowadzili instytucję prawną do ochrony tych, którzy zostali
niesłusznie posądzeni za umyślne morderstwo. Wyznaczono w tym celu trzy miasta:
Beser, Ramor i Golan. Każdy, kto się w nich schroni przedłuża automatycznie
proces sądowy. W miastach tych nie wolno było pozbawiać życia tych, którzy się
schronili. Był to rodzaj azylu, ale i utraty swobody poruszania się.
Opis (midrasz haggadyczny) w Księdze Powtórzonego Prawa ma charakter
komentarza wzbogacanego elementami legendarnymi albo zaczerpniętymi z podań
pozabiblijnych (egipskich).
Treść dekalogu jest w zasadzie podobna do opisu
znajdującego się w Księdze Wyjścia (Wj 20,2–17). Zasady moralne które
znalazły się w Dekalogu, znane były w Egipcie już w czasach przedmojżeszowych [1]. Różnice
wynikają ze swobodnego pisania, a nie przepisania żywcem z Księgi Wyjścia. Poza
tym, była okazja uporządkować stare przepisy do nowych okoliczności.
Autor wprowadził do tekstu żydowskie prawo, które pochodziło z tradycji
oraz obcych zapożyczeń (Egiptu). Mojżesz mógł skorzystać z wiedzy jaką nabył na
dworze faraona: został wychowany we wszelkiej mądrości Egipcjan (Dz
7,22).
W
Księdze Wyjścia napisano: Gdy skończył
rozmawiać z Mojżeszem na górze Synaj, dał mu dwie tablice Świadectwa, tablice
kamienne, napisane palcem Bożym (Wj 31,18), natomiast dalej i w
Księdze Powtórzonego Prawa: Mojżesz wyciosał
dwie tablice kamienne jak pierwsze (Wj 34,4; por. Pwt 10,1).
Wyrycie tablic wymagało czasu: Mojżesz opóźniał swój powrót z góry (Wj 32,1).
Jeżeli Dekalog pochodzi od Mojżesza, jego tekst, który
wyszedł spod ręki tego wielkiego przywódcy Izraela, musiał się znacznie różnić
od tekstu zachowanego w Biblii. Dowodem na to, że z biegiem czasu tekst ten
uległ zmianom, są dwie wersje Dekalogu, między którymi zachodzą wprawdzie
nieistotne, ale wyraźne różnice [2].
W
Kodeksie deuteronomicznym powtórzono przyzwolenie na spożywanie mięsa: Gdy Pan, Bóg twój, rozszerzy twe granice,
jak ci przyrzekł, a ty powiesz sobie: «Chcę jeść mięso», gdy dusza twoja
zapragnie jeść mięso, możesz jeść mięso do woli. Jeśli daleko od ciebie będzie
miejsce, które obrał Pan, Bóg twój, by tam umieścić swe imię, możesz zabijać z
większego i z mniejszego bydła, które ci dał Pan, stosownie do mojego nakazu,
ile zechcesz, i będziesz spożywał w obrębie swych murów do woli. Ale jeść
będziesz, jak się je gazelę i jelenia; tak możesz je spożywać. Zarówno czysty,
jak i nieczysty mogą je spożywać. Ale się wystrzegaj spożywania krwi, bo we
krwi jest życie, i nie będziesz spożywał życia razem z ciałem (Pwt 12,20–23)
Kapłani, hagiografowie dbali też, aby prawo ustanowione było
jednoznaczne i nie podlegało nadużyciom: niczego nie dodasz i niczego nie
ujmiesz (Pwt 13,1); Nie będziesz naginał prawa,
nie będziesz stronniczy (Pwt 16,19).
Brak mężczyzn spowodował, że prawo do wielożeństwa zostało dopasowane do
sytuacji: Nie będzie miał zbyt wielu żon (Pwt
17,17). Prawodawcy pozostawili sobie pole manewru w zależności od okoliczności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz