Politeizm u Izraelitów

          Izraelici borykali się ze swoim politeizmem, aż do niewoli babilońskiej. Biblia ujawnia ten problem wielokrotnie. Odkrycia archeologiczne (Hebert Niehr) potwierdzają słowa Biblii.

Rzekł więc Jakub do swych domowników i do wszystkich, którzy z nim byli: «Usuńcie spośród was [wizerunki] obcych bogów»  (Rdz 35,2; 35,4).

Przestrzegajcie wszystkiego, co wam powiedziałem, a imienia bogów obcych nie wymieniajcie, by nikt nie słyszał ich z ust waszych (Wj 23,13).

I spełni się znak albo cud, jak ci zapowiedział, a potem ci powie: Chodźmy do bogów obcych - których nie znałeś - i służmy im (Pwt 13,3).

Przechodząc do bogów obcych, by służyć im i oddawać pokłon, jak słońcu, księżycowi lub całemu wojsku niebieskiemu, czego nie nakazałem (Pwt 17,3).

Lecz jeśli który prorok odważy się mówić w moim imieniu to, czego mu nie rozkazałem, albo wystąpi w imieniu bogów obcych - taki prorok musi ponieść śmierć (Pwt 18:20).

A Ja zakryję swe oblicze w tym dniu z powodu wszelkiego zła, które popełnił, zwracając się do obcych bogów (Pwt 31:18).

Gdy zaprowadzę ich do ziemi, którą poprzysiągłem ich przodkom, opływającej w mleko i miód, będą jedli do syta, utyją, potem zwrócą się do obcych bogów i służyć im będą, a Mną wzgardzą i złamią przymierze ze Mną (Pwt 31:20).

Usuńcie więc bogów obcych spośród was i zwróćcie serca wasze ku Panu, Bogu Izraela (Joz 24:23).

I wyrzucili spośród siebie obcych bogów, których mieli, a służyli Panu. Wtedy nie mógł Pan dłużej znosić ucisku Izraela (Sdz 10:16).

          Księga Powtórzonego Prawa (Deuteronomium) odzwierciedla wyniki reformy kultu przeprowadzonej przez Jozjasza (641–609). Opracowania deuteronomiczne charakteryzują się językiem, który nie spotyka się w innych źródłach. Księga ta bezkompromisowo potępia oddawanie czci innym bogom i grozi straszliwymi karami tym, którzy ten zakaz złamią. Bóg przedstawiany jest jako istota odległa, całkowicie transcendentna. Ponadto Księga zawiera pewien kategoryczny zakaz: rytuał ofiarny dla Jahwe może się odbywać wyłącznie w świątyni w Jerozolimie i nigdzie indziej (por. artykuł  z tygodnika FORUM  14-21.04.2003 – przedruk z  DER  SPIEGEL).

          Z jakich pobudek kapłani wprowadzali zakazy i nakazy? Czy jedynym powodem była wiara w jednego Boga?  Księga Powtórzonego Prawa sama sugeruje, że została napisana pod potrzeby bieżące. W Drugiej Księdze Królewskiej napisano, że podczas prac porządkowych w świątyni jerozolimskiej (622 r. przed Chrystusem) arcykapłan Chilkjasz znalazł starożytną Księgę Prawa: Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał (2 Krl 22,8 oraz przypis BT). Czy nie jest tu mowa o pierwotnej wersji Księdze Powtórzonego Prawa?  Według umiarkowanych badaczy Biblii około roku 630 przed Chrystusem deuteronomiści spisali najważniejsze teksty Biblii. Wymyślili postacie Abrahama i Mojżesza, a ich czyny umieścili w odległej przeszłości.

       Temat ten zazębia się z innymi badaniami prowadzonymi nad autentycznością postaci  Abrahama i Mojżesza. Póki co, trudno będzie obronić ich autentyczność historyczną.